Задания для повторения на лето (беларуская мова)
Беларуская мова
- Спішы сказы, устаў прапушчаныя літары.
У нас пры школе ёс…ь са… і агаро…. У са…е і на агаро…е працую…ь дзе…і. Яны паліваю…ь гра…кі і саджаю…ь кве…кі. Дзе…і любя…ь працава…ь.
- Перакладзі словы на беларускую мову. Запішы іх.
Дети, красивая, серый, весной, треск, пушистая, родители.
- Спішы словы, устаўляючы патрэбныя літары.
Н..чаваць, ц…мней, сц…жынка, г…моніць, тр…шчыць, в…рба, пав…с…леў, з…л…тая, др…ўляны.
- Спішы, устаўляючы прапушчаныя літары. У назоўнікаў вызначы лік і род.
У нас на Беларусі многа цікавых і прыгожых абра…аў. А…ін з іх называецца Дзя..ды. Гэта …ень, калі ўсе лю…і з павагай і ў…ячнас…ю ўспамінаю…ь сваіх про…каў. Дзя…ы святкуюцца ў лістапа…е.
- Перакладзі словы на беларускую мову і запішы іх.
Отец, спасибо, течёт, убегать, пчела, угощать, дневник, рюкзак, шишка, ёжики.
- Устаў прапушчаныя літары. Спішы. Пры спісванні ў канцы сказаў пастаў патрэбныя знакі прыпынку.
А вы ведае…е, хто жыве ў п..ску пад нашым ганкам Ніколі (не) здагадае..еся Старая жаба Чаму старая Ды яна ж многа гадо… там ж…ве.
- Спішы словы, устаўляючы мяккі знак або апостраф.
Дар…я, л…ецца, паштал..ён, пад..езд, вераб…і, сям…я, п…юць, з…явіўся, Іл..я, б…ецца, Мар…я, Анатол…евіч, шампін…ён, Пракоф…еў, міл…ён, аб…ём, сал…ю.
- Перакладзі словы на беларускую мову. Запішы іх.
Ульяна, Васильевич, подъехал, зверьё, объём, пиявка, почтальон, Юрьевна, пьют, погода, объявление, воробьи.
- Утвары ад назоўнікаў аднакаранёвыя прыметнік і дзеяслоў, абазнач у іх корань.
Радасць, пісьмо, цяпло, сум, зелень, холад, лётчык.
- З дадзеных слоў складзі і запішы сказы. У аднакаранёвых словах абазнач корань.
За, вырас, вёскай, лес. Бярозак, у, было, многа, лесе. Ствалы, стройныя, у, бяроз, белыя, маладых. Бярэзніку, у, расло, густым, падбярозавікаў, многа. Сок, вясной, там, бярозавы, збіралі, школьнікі.
- Спішы, устаўляючы прапушчаныя літары. У 1 і 5 сказах падкрэслі граматычную аснову.
Даж..ы іду..ь даволі ч…ста. Яны …ёплыя і н…пра…яглыя. Ц..пло і вільга…ь жыватворна …здзейнічаю…ь на рост раслін. Непа…торным водарам настоена паветра. На л…сных п…лянках зацві… чабор.
- Складзі і запішы сказы. У прыметнікаў вызначы лік і, калі магчыма, род. У 1 і 4 сказах вызначы часціны мовы.
Ногі, кінулася, Петрыку, пад, маленькае, кацянятка. Паднялася, ім, шэрая, поўсць, на. Трубой, пушысты, хвост, стаяў. Вушы, натапырыліся, доўгія, ката. Зялёныя, глядзелі, спалохана, вочы. Малы, быў, і, ён, напалоханы, вельмі.
- Спішы, устаўляючы прапушчаныя літары. Абазнач у словах прыстаўкі.
Па…ходзіла, а…гадала, а…трэсці, п…ральюць, …ламала, па…ліла, …плесці, а…рэзалі, …бегаў, па…раслі, …шыла, а…казаў, …ляпіла, а…варыць, а…каз, …мерзнуць, а…едзе.
- Ад слоў утвары пры дапамозе прыставак і суфіксаў аднакаранёвыя словы і запішы іх. Прыстаўкі і суфіксы абазнач.
Назоўнік Прыметнік Дзеяслоў
Узор мароз марозны замарожу
садочак
бегавая
развесяліла
зеляніна
кармавыя
праца
- Спішы, дапісваючы патрэбныя прыстаўкі. Абазнач прыстаўкі і падкрэслі ў іх літары, у напісанні якіх можна дапусціць памылкі.
…рэзаць галінку, ….пісаць з дошкі, …садзіць дрэвамі, ….даць кнігі, …расці за лета, …кідаць мячык, …клеіць часопіс, …рубіць дрэва, …плыць ад берага, ….рэзаць палена, …хапіць рукамі, …бегчы да хаты, ….весці да стала
- Запішы словазлучэнні. Абазнач прыстаўкі, падкрэслі прыназоўнікі.
(За)бег (за)гару, (на)пісала (на)канверце, (на)чарціла (на)лісце, (з)ляцела (з)дрэва, (па)бегла (па)дарозе, (з)рабіла (з)паперы, (па)скачуць (па)дарожках, (у)вайсці (ў)ваду, (з)ехаць (з)гары, (пра)чытаць (пра)аленяў.
- Разбяры словы па саставе.
Крылатыя, вясновае, прыляцелі, пчаліны, замаразкі, пералез, агеньчык, падбярозавік, намалявалі, прынёс, пераход, падарункі, добранькія, фігурыст, рабінавая, зеленаваты, повар, загадкі, дубочак.
- Запішы тэкст, дапісваючы канчаткі прыметнікаў. Абазначце іх лік і род (калі магчыма).
Шумлів… вецер разагнаў шэр… хмары. Вакол стаіць цішыня. Вузк… сцежка бяжыць праз шырок… жытнёв… поле. У жыце спяваюць вясёл… перапёлкі.
- Са слоў складзі і заішы сказы. Абазнач час і лік дзеясловаў.
Трывожна, над, кружацца, сялом, птушкі. Стаіць, і, яшчэ, цёплае, надвор’е, сухое. Ластаўкі, у, дамаўляюцца, вырай, адлятаць, але, ужо. З, цяплом, з, прылятаюць, ластаўкі, і, цяплом, адлятаюць.
- Спішы, устаўляючы прапушчаныя літары. Абазнач час, лік і, калі магчыма, род дзеясловаў. Разбярыце першы сказ па членах сказа.
(На) …злеску рос в…лікі ду…. (З) дуба падалі (на) з…млю ж…луды. Дзе…і прыхо…ілі (да) дуба і збіралі іх. Яны паса…ілі ж…луды (на) л..сной палянцы. В…сной ж..луды пачалі прараста..ь. Уніз яны пус..ілі к…рэньчыкі, а …гору з..лёныя лісточкі. Хутка зашумя..ь тут маладыя ду…кі.
- Злучы стрэлкамі звароты, падобныя па значэнні ў беларускай і рускай мовах.
Бить баклуши Без клёпак у галаве
Без ножа резать Вуглы абціраюць
Без царя в голове Без агню пячы
Валять дурака Бібікі біць
Бросать жребий Кідаць лёсы
- Перакладзі сказы на беларускую мову. Вызначы часціны мовы.
В букете стоят розы. Дети пишут диктант. Учёные нашли клад. Над головой кружил голубь.
- Перакладзі словы на беларускую мову.
Ответ, арбуз, тыква, воскресенье, неделя, ковёр, диван, богач, комната, забор, кличка, фамилия, дело, кролик, образец.
- Перакладзі словы на рускую мову.
Гумавы, асілак, палахлівы, марыць, чарга, страха, дах, столь, падлога, прыступка, бавоўна, цэгла, шкло, муляр.
- Запішы словы ў тры слупкі (м.р., ж.р., н.р.).
Цень, снег, сонейка, сабака, галінка, сцежка, надвор’е, гусь, медаль, шынель, стэп, палын, жырафа, яблык, шафа, боль, мазоль.
- Да кожнага назоўніка падбяры антонім. Вызначы род назоўнікаў.
шум – мір - вечар - радасць - дабро – смеласць –
маладосць – холад - зло - дзень - лета -
- Перакладзі словазлучэнні на беларускую мову і абазнач род назоўнікаў.
Серый гусь, золотая медаль, белая скатерть, большой зал, австралийский кенгуру, красивый цветок, спелый колос, спелые яблоки.
- Запішы назоўнікі ў два слупкі (адз.л. і мн.л.)
Гняздо, нажніцы, надвор’е, ручнікі, цыбуля, алоўкі, вулей, дрожджы, пацеркі, багацце, пошта, калідоры, вугаль.
- Утвары ад назваў жывёл назвы іх дзіцянят.
Кот - , сабака -, леў - , карова -, сарока - , дзік -, зубр-, вавёрка -, авечка -, індычка - , жаба -, жырафа-.
- Падбяры прыметнікі да назоўнікаў, вызначы іх лік і род.
….неба, ….чалавек, …лета, …гуаш, …сцежкі, …беларусы.
- Спалучы прыметнкі з назоўнікамі і запішішы атрыманыя словазлучэнні.
Вялікі (гусь, сабака, дрэва), цёплы (вада, адзенне, вецер), моцны (боль, радасць, пасуццё), лёгкі (партфель, задача, рашэнне).
- Перакладзі словазлучэнні на беларускую мову і вызначы род прыметнікаў.
Высокая насыпь, длинная тень, горькая полынь, широкая ладонь, белая ромашка, колосистая рожь, спелое яблоко, золотая медаль, высокий тополь, холодная погода.
- Падбяры на назоўніикаў аднакаранёвыя дзеясловы ў форме прошлага, цяперашняга і будучага часу. Запішы іх.
Пісьмо - …,…,… . Зелень - …., …,….
- Разбяры па саставе дзеясловы прошлага часу.
Забеглі, распусціў, урадзіла, зблізіла, разбагацелі.
- Змяні сэнс апавядання, устаўляючы перад дзеясловамі не. Запішы новыя сказы.
Увосень сонца грэе. На лузе цвітуць кветкі. У лесе спяваюць птушкі. У садзе гудуць пчолы.
- Складзі сказы і запішы тэкст. Падкрэслі галоўныя і даданыя члены сказа.
пахмурнае сонца заліло зямлю
ружовае прамяні зачырванела з-за хмар
першыя святло асвяцілі на ўсходзе
сонечнае неба выкацілася наваколле
- Перакладзі словы на беларускую мову. Падкрэслі назоўнікі і вызначы іх род.
Коридор, ласточка, погода, стужа, паук, осенний, звинеть, тетрадь, блестеть, отцветать, открыть, осторожный, бульон, бутерброд, облако, выйти, городской, дневник, пенал, почта, песчаный, светить, счастье, смеяться.
- Запішы ў першы слупок назоўнікі, якія ўжываюцца толькі ў форме адзіночнага ліку, а ў другі – толькі ў форме множнага ліку.
Малако, санкі, акуляры, ложак, золата, вочы, абцугі, чай, апілкі, усмешкі, нажніцы, моладзь, бусы, бярозка, радасць, дзяўчынка, маразы.
- Перакладзі на беларускую мову сказы і запішы іх. Падкрэслі галоўныя члены сказа.
Паучок плетёт между деревьями новую паутинку. Белые лепестки черёмухи дрожат на ветру. В ночном небе блестят первые звёздочки. В весеннем лесу звенят голоса птиц.
- Пастаў дзеясловы ў будучым часе. Запішы новыя сказы. Вызначы лік дзеясловаў.
Прыйшла вясна. У небе ўвіняць жаваранкі. На дрэвах з’явіліся зялёныя лісточкі. У калгасах пачалася сяўба.